Ortanca
Anayurdu Japonya olan ortanca (Hydrangea macrophylla), 70-75 cinsiyle Asya ve Amerika’nın yerel bitkisi olup, gösterişli çiçekleri nedeniyle Dünyanın birçok yerinde yaygın olarak yetiştirilen, 1-3 metre arası boylanabilen, kışın yapraklarını döken, çalı gövdeli bir süs bitkisidir. En büyük tür çeşitliliği doğu Asya’da özellikle Kore, Çin ve Japonya’dadır.
Anavatanı Japonya olan “Ortanca” çeşitli renklerde açabilen, bol çiçekli, büyük yapraklı güzel bir bahçe bitkisidir. Uygun koşullar altında hem en hem boy olarak oldukça büyük boyutlara ulaşıp, büyük bir alanı kaplayabilir. Peki bahçenizde ortanca yetiştirmek için en uygun koşullar nedir ve nasıl olmalıdır?
Ortanca Ne Zaman Dikilir?
Bir çok yöntemi olmasına rağmen en etkili dikim ve çoğaltma ortancanın köklerinin ayrılıp yeni köklerin başka yere taşınması ile yapılır. Bunun için en uygun zaman Nisan-Haziran ayları arasıdır.
Ortanca Ne Zaman Çiçek Verir?
Ortanca uygun sıcaklıklarda yaz başından itibaren çiçek vermeye başlamasına rağmen ülkemizde genellikle çiçek açması haziran sonunu bulabilir.
Ortanca Nasıl Toprak İster?
Ortanca en güzel nötr toprakta yetişir. Ph değeri 6 ile 8 arasında değişen topraklar ortanca için uygundur. Ancak gübreleme sırasında çeşitli karışımlar ile pH ve mineral miktarını değiştirmeniz çiçeğin sağlığı için sorun olmayacaktır. Topraktaki pH ve mineral miktarına göre çeşitli renklerde çiçek açan ortancaya istediğimiz rengi vermek için detaylar aşağıda ayrı bir başlıkta verilmiştir.
Ortanca Nasıl Işık İster?
Ortanca sıcak sevmesine rağmen direk güneş ışığı gören yerler yerine yarı gölge veya gölge alanlarda daha iyi büyüyecektir. Ortanca yansıyan güneş ışığından da yeteri kadar faydalanabilen bir bitkidir.
Ortanca Nasıl Sulanır?
Ortanca yazı, sıcağı ve suyu seven bir bitkidir. Yazları çiçek açarken her gün çok fazla olmamak kaydıyla sulanmalıdır. Toprağın nemli kalması yeterlidir ve toprağı balçık haline getirecek kadar sulanmamalıdır. Çok aşırı sulamalar ortancanın mantarlanmasına ve yapraklarının ve köklerinin hastalanmasına neden olacaktır.
Ayrıca sulama sırasında bitkinin yapraklarının da temizlenmesi bitkiyi zararlılardan koruyacaktır.
Ortanca Bakımı Nasıl Yapılır?
İlkbaharda ortancanın dibi kazılır, bu toprak gübre ile karıştırır ve tekrar ortancanın dibine yerleştirilir.
İlkbahar ve yaz sonlarında potasyum içeren bitki besinleri verilerek ortancanın yaz sıcağına ve kış soğuğuna karşı direnci arttırılır.
Ortancalar sonbahar ortasında yapraklarını dökmeye başlarlar. Yapraklar tamamen döküldükten sonra çıplak kalan dalları uçlarından 2cm kadar kesin. Kışı bu şekilde geçirecek olan ortanca dalları kış sonunda/ilkbahar başında boyları 30cm kalacak kadar budanırlar.
Çok soğuk ve don olaylarında ortancanın gövdesi zarar görebilir. Eğer ortanca zarar görmüş ise o sene çiçek vermeyebilir. Soğuk ve dondan korunmak için kış başında gövdesi toprakla örtülüp korunabilir.
Kötü durumdaki çiçeklerin dallarından kesilmesi daha sağlıklı büyümesini sağlayacaktır.
Ortancanın mavi çiçek açması için ne yapmalıyım?
Ortanca pH değeri düşük asidik (asitli) topraklarda mavi ve morumsu çiçekler verecektir. Bunun için toprağa alüminyum sülfat eklenmesi gerekmektedir. Toprağına paslı demir saplayıp sulamak ve renkli çivit ilave etmekte mavi ve morumsu renkler elde etmenizi sağlar.
Ortancanın beyaz çiçek açması için ne yapmalıyım?
pH değeri 7 civarı yani nötr topraklarda beyaz veya soluk renkli çiçekler açacaktır. Gübreleme sırasında katacağınız ekleyeceğiniz minerallere göre mavi veya kırmızı renklerde çiçek açmasını sağlama şansınız var.
Ortancanın kırmızı çiçek açması için ne yapmalıyım?
Ortanca alkali (pH değeri 7.5 ve üzeri) topraklarda ise pembe ve kırmızı renkli çiçekler verir. Toprağına sirke dökülmesi veya gübresine kireç karıştırılması ortancanın kırmızı renkte çiçek açma olasılığını arttıracaktır.
